Η δημοκρατία των χαλαρών κανόνων
(ως Ελληνικό εξαγώγιμο προϊόν)
Είναι πράγματι απορίας άξιον να μην καταλαβαίνει κανείς στην κυβέρνηση τι λένε οι Ευρωπαίοι. Το έχουν πει εκατό φορές. Πρέπει να είναι κανείς πολιτικά ανίδεος για να μην καταλαβαίνει. Εκτός κι αν κάνει ότι δεν καταλαβαίνει ή δεν θέλει να φανεί ότι καταλαβαίνει (που είναι το πιο πιθανό). Διότι υπάρχει και η παροιμιώδης κουτοπονηριά του Έλληνα, μην την ξεχνάμε. Τα πράγματα έχουν τόσο απλουστευθεί που κυριολεκτικά βαριέσαι να τα ακούς να επαναλαμβάνονται.
Στην Ευρώπη όταν γίνεται μία σύμβαση δεν μπορεί να αθετηθεί. Δεν μπορεί να καταργηθεί μονομερώς, δεν μπορεί να μην ολοκληρωθεί. Αυτό ισχύει στην Ευρώπη. Άρα πρέπει η προηγούμενη σύμβαση (το μνημόνιο) να κλείσει. Δεν γίνεται αλλιώς.
Στην Ελλάδα υπάρχει το αντίθετο. Όλα ισχύουν και τίποτα. Αυτό που απαγορεύεται ταυτόχρονα και επιτρέπεται (οι νόμοι και οι συμφωνίες είναι για να παραβιάζονται όχι για να τηρούνται). Είναι δυό κόσμοι μακρινοί και αντίθετοι. Και είναι αδύνατον να συνεννοηθούν.
Η «τήρηση των συμφωνηθέντων» δεν είναι μια στείρα εμμονή των Ευρωπαίων. Δεν επιμένουν από δογματισμό, χωρίς κανένα λόγο (ή για τιμωρητικούς λόγους όπως ισχυρίζονται πολλοί δημοσιογράφοι). Κανένας υπερεθνικός οργανισμός, τέτοιων τεράστιων διαστάσεων, δεν θα μπορούσε να σταθεί στα πόδια του χωρίς ένα αυστηρό πλαίσιο, χωρίς κανόνες. Και είναι εντελώς αφελές και παιδαριώδες να θέλουμε να «προσαρμόσουμε» την Ευρώπη στα δικά μας δεδομένα. Στην ιδέα δηλ. μιας δημοκρατίας των χαλαρών κανόνων, σε όλο αυτό δηλ το άθλιο «δημοκρατικό επίτευγμα» του νεοελληνικού πολιτισμού.
Η δημοκρατία των χαλαρών κανόνων είναι η πιο άδικη δημοκρατία. Διότι κατά βάση ευνοεί τους δυνατούς. Μπορεί να αφήνει και κάποια περιθώρια μικρο-παραβατικότητας σε όλους αλλά αυτό δεν είναι παρά το ελάχιστο αντίτιμο για την συναίνεση στην παραβατικότητα των ισχυρών. Οι αυστηροί κανόνες ευνοούν τους φτωχούς κι αδύναμους, οι ελαστικοί τους ισχυρούς. Δικαιο-νομικά αυτό είναι λυμένο. Κράτος δικαίου με χαλαρούς κανόνες δεν μπορεί να υπάρχει. Ούτε ισοπολιτεία χωρίς ισονομία.
Η λογική των εξαιρέσεων, αποτελεί το δεύτερο σημαντικό στοιχείο στην ιδεολογική συγκρότηση της δημοκρατίας των χαλαρών κανόνων. Η χαλαρή ισχύς των κανόνων συμπληρώνεται από τις εξαιρέσεις στον κανόνα που είναι εκτεταμένες και διαρκείς.
Δεν προλαβαίνουμε να συντάξουμε ένα νόμο στην Ελλάδα και απαριθμούμε δεκάδες εξαιρέσεις.
Μεταφέροντας και αυτό το στοιχείο του πολιτισμού μας στις διαπραγματεύσεις διεκδικούμε σήμερα να αποτελέσουμε μια φωτεινή εξαίρεση στην Ευρώπη. Να μην ισχύσει στην Ελλάδα η γενική Ευρωπαϊκή πολιτική.
Οι Ευρωπαϊκές συμβάσεις, όσο και σκληρά να τις διαπραγματευτείς τελικά θα έχουν πάντα το ίδιο γενικό περιεχόμενο. Θα αποτυπώνουν την κοινή Ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική, που είναι πολύ συγκεκριμένη (και διαφέρει από την Αμερικανική). Αυτή αφορά την εφαρμογή γενικά μιας περιοριστικής πολιτικής δημοσιονομικής πειθαρχίας (λιτότητας όπως έχει επικρατήσει να λέγεται), άνοιγμα των αγορών, ιδιωτικοποιήσεις, εξορθολογισμό κα περιορισμό του κράτους, αλλαγές στο ασφαλιστικό κλπ
Με την Ελληνική πλευρά το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν αποδέχεται μια συγκεκριμένη σύμβαση (το υπάρχον μνημόνιο) αλλά ότι δεν αποδέχεται καμιάς μορφής ανάλογη σύμβαση. Ζητά να εξαιρεθεί από την ισχύουσα οικονομική Ευρωπαϊκή πολιτική της λιτότητας. Συνεπές με τις αρχές που ισχύουν στη χώρα μας. ζητά το αυτονόητο για ένα Ελληνικό κόμμα: Την εξαίρεση από τον κανόνα. Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο; Στην Ευρώπη σίγουρα όχι.
Οι Ευρωπαίοι έχουν ήδη αρχίσει να αντιλαμβάνονται ότι το πρόβλημα είναι βαθύτερο. Ότι έχουν μπροστά τους ένα πολιτικό πρόβλημα που δεν είναι στην δική τους αρμοδιότητα να το λύσουν και το οποίο εκ των πραγμάτων παραπέμπεται στην Ελληνική κοινωνία. Αυτή και ο πολιτικός κόσμος της Ελλάδας οφείλουν το συντομότερο να το λύσουν.
«Το απέραντο φρενοκομείο»
Ανατρέχοντας στα αρχεία του Κωνσταντίνου Καραμανλή βρίσκουμε δεκάδες φορές (σε δηλώσεις, συνεντεύξεις, ομιλίες) να επαναλαμβάνει την φράση ότι η Ελλάδα μοιάζει με ένα απέραντο φρενοκομείο.
Την περίοδο 1975-1980 όταν η τύχη της Ελλάδας, μετά την Κυπριακή τραγωδία, κρίνονταν από την στάση των δυτικών δυνάμεων, η Ελληνική κοινωνία απαιτούσε να κλείσουν οι Βάσεις, να βγεί έξω από το ΝΑΤΟ και να μην ενταχθεί στην «ΕΟΚ των μονοπωλίων» (έτσι λέγονταν τότε η Ε.Ε.). Άνοιγε δηλ. μέτωπο με όλη την Δύση από την οποία και ήθελε να απομακρυνθεί και να προσχωρήσει στην τριτοκοσμική ομάδα των αδεσμεύτων (όπου ανήκε και η Κύπρος). Τι σπουδαίο «προοδευτικό» μέλλον ανοίγονταν μπροστά μας. Ευτυχώς η «ετυμηγορία του Ελληνικού λαού» στις εκλογές του 1981 δεν υλοποιήθηκε.
Όταν πάντα φταίνε οι άλλοι
Σαράντα χρόνια μετά η Ελληνική κοινωνία παραμένει αμετακίνητα αντι-δυτική. Τώρα όμως είναι περισσότερο αντι-Ευρωπαϊκή και αντι-Γερμανική και ελάχιστα έως καθόλου αντι-Αμερικανική.
Ο Αντι-Αμερικανισμός, τα τελευταία χρόνια της κρίσης, είναι σε μεγάλη ύφεση.
Έχει αλλάξει όλη η «Εθνική αφήγηση».
Τώρα μας φταίνε τα μνημόνια και οι τοκογλύφοι Ευρωπαίοι δανειστές (κι όχι οι Αμερικανοί). Οι οποίοι στον επιθετικό αντι-Ευρωπαϊσμό μας μπορεί νάναι ακόμα και σύμμαχοι.
Ο πρώτος σταθμός.
Τι άραγε μπορεί να αναζητά ένας νέος υπουργός οικονομικών, μιάς νέας κυβέρνησης όταν ξεκινά τις επαφές του στο εξωτερικό από το Λονδίνο;
Σε τι άραγε προσβλέπει;
Σε ποιο διπλωματικό ή οικονομικό όφελος; Τι είδους διπλωματική ταχτική είναι αυτή;
Όταν μάλιστα συμβαίνει η χώρα αυτή να είναι εκτός Ευρωζώνης και να πλειοδοτεί μόνιμα στον Ευρωσκεπτικισμό;
Δάνειο σε Ρούβλια
Οι Σοβιετικοί δήλωσαν ότι θα αντιμετωπίσουν θετικά ένα αίτημα της Ελλάδας για οικονομική βοήθεια. Έσπευσαν όμως αμέσως να διευκρινίσουν ότι αυτή θα δοθεί σε Ρούβλια.
Υπάρχει κανένας στον κόσμο σήμερα που να θέλει να δανειστεί σε ένα άκρως ασταθές και αδύναμο νόμισμα; Κι όμως υπάρχει.
Κάνανε κανονικά τους…….Κινέζους.
Η δήλωση του υπουργείου εξωτερικών της Κίνας, σχετικά με τον φημολογούμενο πιθανό δανεισμό της Ελλάδας, έβαλε αμέσως τα πράγματα στη θέση τους. Οι Κινέζοι διευκρίνισαν ότι δεν γνωρίζουν τίποτα σε σχέση με κάτι τέτοιο.
Το σενάριο
Θα μπορούσε να γίνει μια σουρεαλιστική μικρού μήκους ταινία με δύο μόνο σκηνές. Πάνω στο εξής πραγματικό σενάριο.
Η πρώτη σκηνή με πρωταγωνιστή τον υπουργό οικονομικών της Κύπρου Μιχ. Σαρρή αξύριστο και ατημέλητο να ξεροσταλιάζει στην βροχερή Μόσχα, έξω από τα ψυχρά τείχη του Κρεμλίνου εκλιπαρώντας για μια συνάντηση με Ρώσους αξιωματούχους που θα έδιναν το πράσινο φως για ένα μικρό αλλά πολύ χρήσιμο δάνειο που θα διέσωζε έστω προσωρινά την Κυπριακή οικονομία από το ναυάγιο.
Η δεύτερη σκηνή, λίγες ημέρες μετά, στην Λευκωσία.
Μεσάνυχτα στο αεροδρόμιο να προσγειώνεται ένα Ευρωπαϊκό Μπόιγκ γεμάτο εκατομμύρια Ευρώ για την στήριξη των Κυπριακών τραπεζών και στο κέντρο της Λευκωσίας ομάδες νεολαίων του ΑΚΕΛ και των άλλων «προοδευτικών δυνάμεων» να κολάν αφίσες με σύνθημα: «Σύντροφοι Ρώσοι μη μας εγκαταλείπεται».
Δύο σκηνές πραγματικής εθνικής αξιοπρέπειας και υπερηφάνειας.
Ισότιμοι αλλά όχι ισοδύναμοι
Πολύς λόγος για τις ισότιμες σχέσεις στην Ε.Ε από τον ΣΥΡΙΖΑ. Είχε δεν είχε θέλησε να αντιπολιτευτεί τους Γερμανούς και σε αυτό το επίπεδο. Στο ίδιο μήκος κύματος και τα περί ιδιοκτητών και ενοικιαστών στην Ε.Ε. Όλα στην προσπάθεια εξύψωσης του εθνικού φρονήματος (ποια είναι τέλος πάντων η Μέρκελ και ποιοι οι Γερμανοί;)
Ίσοι λοιπόν στα δικαιώματα αλλά στις υποχρεώσεις; Τι γίνεται εκεί;
Η ανυποληψία του Ελληνικού πολιτικού συστήματος οφείλεται στην συνεχή αθέτηση των συμφωνιών και όλων των Ευρωπαϊκών οδηγιών (τις οποίες προηγούμενα ενέκρινε η Ελληνική πλευρά) ακόμα και σε ήσσονος σημασίας θέματα. Πόσα και πόσα χρήματα δεν έχουν κατασπαταληθεί χωρίς να γίνει το παραμικρό, πόσες και πόσες αποφάσεις της Ε.Ε. δεν έχουν καταστρατηγηθεί.
Ισοτιμία λοιπόν μόνο στα δικαιώματα. Το πρώτο είναι αυτό που διεκδικεί ο ΣΥΡΙΖΑ.
Δεύτερον σε ζητήματα δημοκρατίας στην Ε.Ε ισχύει η αρχή της ομοφωνίας. Καμία σύνοδος κορυφής δεν αποφάσισε τίποτα με σχετική πλειοψηφία. Όλες οι αποφάσεις παίρνονται ομόφωνα (κάτι που δεν ισχύει ούτε στον ΣΥΡΙΖΑ). Η ομοφωνία συνιστά την ακραία περίπτωση ισοτιμίας. Δίνει το δικαίωμα και στον πιο ανίσχυρο να παρεμποδίσει την θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας. Ουσιαστικά αντίκειται στην δημοκρατική αρχή της πλειοψηφίας. Ισοτιμίες λοιπόν μόνο στην Ε.Ε δεν μπορεί να κανείς να διεκδικεί.
Αλλά στον χώρο της πολιτικής (και της ζωής) μετράν κύρια οι συσχετισμοί. Οι συσχετισμοί δύναμης. Οι ισοτιμίες αφορούν τις διαδικασίες και κρίνουν πόσο είναι αυτές δημοκρατικές. Η βαρύτητα όμως των αποφάσεων κρίνεται στο επίπεδο των συσχετισμών. Και οι ισοτιμίες δεν μπορούν να γίνονται το πρόσχημα για να τίθεται, μέσω αυτών, ευθέως θέμα συσχετισμών. Γιατί κάτι τέτοιο εννοεί ο ΣΥΡΙΖΑ και αυτό καταλαβαίνει ο λαός (από εδώ προκύπτει και το υποτιμητικό ποια είναι τέλος πάντων αυτή η Μέρκελ).
Ισότιμοι λοιπόν, έτσι κι αλλιώς στην Ευρώπη, αλλά όχι ισοδύναμοι. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε αυτό τόσο καλύτερα. Θα μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από την εθνική έπαρση, τον μικρομεγαλισμό και την αλαζονεία και θα μας προσγειώσει στον πραγματικό κόσμο της πολιτικής όπου δεν έχουν καμία θέση οι εξισωτικές θεωρίες περί ισχύος.
Με λαϊκισμό ενάντια στον τεχνοκρατισμό
Η επίκληση, συνεχώς από τον ΣΥΡΙΖΑ, της «λαϊκής ετυμηγορίας», της «λαϊκής θέλησης» ξάφνιασε τους Ευρωπαίους. Έτσι δεν εκφράζονταν ούτε οι κυβερνήσεις των χωρών της ανατολικής Ευρώπης (κάτι που θα δικαιολογούνταν) όταν μετά το 1989 επέστρεψαν στον κοινοβουλευτισμό.
Μετά είναι και εκείνη η απαίτηση του Τσίπρα να αποδεχθεί η Ευρώπη το αποτέλεσμα των εκλογών δηλ. να αποδεχθεί όλο το πακέτο των προγραμματικών θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ καθώς έτσι θα γίνονταν έμπρακτα σεβαστή στην Ευρώπη και η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας.
Όλα αυτά φανερώνουν το πνεύμα με το οποίο προσήλθε η Ελληνική κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις. Με τον αέρα μιας «λαοπρόβλητης» κυβέρνησης με ισχυρή λαϊκή εντολή. Αυτά όμως πόσο μετράν στην Ευρώπη; Ένας τόσο παλιός προ-νεοτερικός λαϊκισμός απέναντι σε ένα τεχνοκρατισμό του Γιουρογκρούπ; Το αποτέλεσμα θα δείξει.
