Οι επικρατέστερες κυβερνητικές λύσεις
Και τα πραγματικά διλήμματα των εκλογών

Ο

Στον δρόμο για τις εκλογές έχει επικρατήσει να προβάλλονται δύο κυβερνητικές λύσεις.
Α) Αυτοδύναμη κυβέρνηση της Ν.Δ.
Β) Κυβέρνηση συνεργασίας κομμάτων της σημερινής αντιπολίτευσης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ.

Οι επικείμενες εκλογές, ως γνωστόν, θα είναι διπλές και θα διεξαχθούν με δύο διαφορετικά εκλογικά συστήματα. Οι πρώτες με την απλή αναλογική και οι δεύτερες με μιας μορφής ενισχυμένη αναλογική.
Σε ότι αφορά τις πρώτες εκλογές η εξασφάλιση της αυτοδυναμίας από την Ν.Δ. προϋποθέτει ένα ποσοστό 46%, (πολύ υψηλό και άρα ανέφικτο).
Μπορεί όμως , μαθηματικά, το ίδιο ποσοστό (46%) να συγκεντρωθεί από την συνεργασία τεσσάρων κομμάτων της σημερινής αντιπολίτευσης ( ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ 25), και να υπάρξει κυβέρνηση. Το ερώτημα είναι αν πολιτικά θα μπορέσει να γίνει κάτι τέτοιο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πάντως έχει ξεκαθαρίσει από νωρίς την θέση του: κυβέρνηση συνεργασίας θα προσπαθήσει να σχηματίσει μόνο στην περίπτωση που θα είναι πρώτο κόμμα (πράγμα επίσης πολύ δύσκολο και ανέφικτο).
Σύμφωνα με τα παραπάνω από τις πρώτες εκλογές, με απλή αναλογική, δεν βγαίνει κυβέρνηση και δεν «παίζει» καμιά από τις προβαλλόμενες λύσεις.

Εδώ πρέπει να επισημάνουμε μερικά πράγματα.
Η θέσπιση της απλής αναλογικής, πέρα από την δικαιότερη καταγραφή των συσχετισμών, είχε και έναν άλλο στόχο : Την εξάλειψη των μονοκομματικών αυτοδύναμων κυβερνήσεων και τον σχηματισμό κυβερνήσεων συνεργασίας. Έβαζε δηλ. ένα πολιτικό ζήτημα συγκλίσεων και συνεργασιών ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις του τόπου. Απέβλεπε στο να βάλει τέλος στις εμφυλιοπολεμικές διαμάχες και να διαμορφώσει ένα κλίμα διαλλακτικότητας και σύνεσης. Πόσο όμως πίστευαν σε αυτά οι δυνάμεις που υπερψήφισαν τον νόμο της απλής αναλογικής; Καθόλου. Κι αυτό το αποδεικνύει η όλη συμπεριφορά και στάση τους μετά την ψήφιση του νόμου για την απλή αναλογική. Δεν υπήρξε καμιά αλλαγή στον τρόπο που αντιπολιτεύθηκαν την κυβέρνηση, δεν ασκήθηκε κανενός είδους εποικοδομητική αντιπολίτευση. Αντίθετα κυριάρχησαν οι ακρότητες κι ο λαϊκισμός. Ούτε βέβαια και μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης προωθήθηκαν συμπράξεις και συνέργειες πάνω σε κεντρικά ζητήματα της συγκυρίας . Έτσι κόμματα που δεν συνεργάσθηκαν ποτέ και για τίποτα θα πρέπει να συνεργασθούν και να σχηματίσουν κυβέρνηση. Χωρίς κανένα προηγούμενο, χωρίς καμιά κουλτούρα συνεργασίας μόνο και μόνο για να λέγεται ότι υπάρχει μια αντίπαλη πρόταση εξουσίας.

Η απλή αναλογική, όπως και πολλά άλλα, υπήρξε ένα από τα μεταπολιτευτικά φετίχ της αριστεράς και της κεντροαριστεράς. Ήταν και αυτό ένα από τα εύσημα δημοκρατικότητας που επικαλούνταν αυτοί οι χώροι. Το εντυπωσιακό σήμερα είναι ο τρόπος με τον οποίο αποσιωπούν και στην ουσία αποποιούνται το «δημοκρατικό» αυτό αίτημα δεκαετιών. Καταλαβαίνουν, χωρίς να το παραδέχονται ανοιχτά, ότι έχει ακυρωθεί πλέον σαν πολιτικό αιτούμενο καθώς οδηγεί στην ακυβερνησία (για όσο καιρό τουλάχιστον θα επικρατεί το διχαστικό κλίμα και η πόλωση στην πολιτική μας ζωή).

Αλλά ας έρθουμε στις δεύτερες εκλογές με ενισχυμένη αναλογική. Αυτές οι εκλογές μπορεί να δώσουν κυβέρνηση. Το όριο αυτοδυναμίας της Ν.Δ. κατεβαίνει στο 37- 38% (και είναι σχετικά πραγματοποιήσιμο και εφικτό). Θα εξαρτηθεί βασικά από το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων.
Οι έδρες που μοιράζονται στα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι λιγότερες γιατί υπάρχει το μπόνους στο πρώτο κόμμα το οποίο μπορεί να κυμανθεί από 20 έως και 50 έδρες. Έτσι ούτε μαθηματικά υπάρχει η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Το μόνο που παίζεται στις δεύτερες εκλογές είναι η αυτοδυναμία της Ν.Δ.
Αν η Ν.Δ. δεν συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσοστό ( 37-38% )τότε υπάρχουν δύο λύσεις: Υπηρεσιακή Κυβέρνηση ή κυβέρνηση μειοψηφίας της Ν.Δ. Και στις δύο περιπτώσεις σε σχετικά μικρό διάστημα θα οδηγηθούμε σε τρίτες εκλογές (πιθανόν και με άλλον εκλογικό νόμο).
Στην ουσία αν στις δεύτερες εκλογές δεν μπορέσει να σχηματισθεί αυτοδύναμη κυβέρνηση της Ν.Δ. θα περάσουμε σε μια περίοδο ακυβερνησίας (με ότι κινδύνους, οικονομικούς και εθνικούς, συνεπάγεται κάτι τέτοιο).
Σύμφωνα με τα παραπάνω η μόνη κυβερνητική λύση που είναι πάνω στο τραπέζι είναι η λύση της αυτοδυναμίας της Ν.Δ. στις δεύτερες εκλογές. Όλες οι άλλες λύσεις που προτείνονται είτε είναι ανέφικτες (κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ) είτε εντελώς προσωρινές (υπηρεσιακή κυβέρνηση ή κυβέρνηση μειοψηφίας) είτε τέλος προϋποθέτουν την διάσπαση κάποιου κόμματος (π.χ. του ΠΑΣΟΚ) προκειμένου να υπάρξει κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό την Ν.Δ.

Μήλιος Χρήστος

Σχετικά με τον Συγγραφέα

Σχόλια

Μήλιος Χρήστος

Kατηγορίες

Ιστορικό