Ο κύβος ερρίφθη
Πρώτες απολύσεις στο Δημόσιο
Τέλος εποχής για την ΕΡΤ (και για άλλους οργανισμούς).

Ο

Με μια αιφνιδιαστική κίνηση η Κυβέρνηση Σαμαρά απάντησε στο πιεστικό, εδώ και καιρό, πρόβλημα των απολύσεων στο Δημόσιο.
Προηγήθηκε ως γνωστόν μια μακρά περίοδος αναβλητικότητας κι αναζήτησης μιας φόρμουλας για την αντιμετώπισή του.
Οι απολύσεις στο δημόσιο είχαν κυριολεκτικά μετατραπεί σε ένα γόρδιο δεσμό για την Κυβέρνηση που όμως κάποτε, με κάποιο τρόπο, έπρεπε να λύσει.
Τα περιθώρια προ πολλού είχαν στενέψει και την τελευταία βδομάδα εντελώς εξαντληθεί.
Το Ελληνικό δημόσιο δεν μπορεί πλέον να συνεχίσει να διατηρείται, εν μέσω κρίσης, στις σημερινές του διαστάσεις. Η συρρίκνωση του δεν είναι απλά μια απαίτηση της Τρόικας. Είναι μία αναγκαιότητα που προκύπτει ευθέως από την οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα μας.

Η διαδικασία που επιλέχθηκε (και δεν αφορά μόνο την ΕΡΤ) φανερώνει την αδυναμία να απαντηθεί το όλο ζήτημα απ’ ευθείας μέσα από την σύνταξη ενός κατάλογου απολυμένων (με ποια κριτήρια άλλωστε θα γινόταν κάτι τέτοιο τη στιγμή που οι αξιολογήσεις δεν έχουν προχωρήσει;).
Εκτός αυτού οποιαδήποτε μείωση προσωπικού στην ΕΡΤ και σε άλλους οργανισμούς του δημοσίου, ακόμα και η ελάχιστη, συμβολική, δεν μπορούσε να περάσει χωρίς να αντιμετωπίσει ισχυρές αντιδράσεις. Δεν συνιστούσε δηλ. κι αυτό μια εύκολη λύση.
Έτσι φθάσαμε αναγκαστικά στις απολύσεις μέσα από την κατάργηση (έστω κάποιων προσωρινά) δημόσιων οργανισμών.

Η φόρμουλα των απολύσεων μέσα από την κατάργηση οργανισμών, εκτός από τον στόχο της συρρίκνωσης του δημοσίου, λύνει τα χέρια της κυβέρνησης (και της Τρόϊκας) και για όποιες διοικητικές αναδιαρθρώσεις. Καθώς το ισχύον κρατικό σύστημα ως έχει δεν μεταρρυθμίζεται. Ούτε άμεσα ούτε πολύ περισσότερο σταδιακά, με συνεχόμενες μικρές αλλαγές όπως πάγια υποστηρίζει η ΔΗΜΑΡ και πρόσφατα το ΠΑΣΟΚ. Αν είναι κάτι να μεταρρυθμιστεί, έστω και περιορισμένα, αυτό θα γίνει μέσα από κάποιες τομές, όπως την τωρινή, και με την πίεση οπωσδήποτε της Τρόϊκας. Δυστυχώς έτσι μόνο προχωρούν σήμερα οι όποιες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα.

Το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ διαμαρτύρονται αλλά δεν έχουν να προτείνουν καμιά άλλη λύση. Από αυτή την άποψη η όλη διαφοροποίηση τους δεν μπορεί νάχει κανένα ουσιαστικό αντίκρισμα. Και είναι θέμα χρόνου η προσχώρησή τους στην πολιτική Σαμαρά.
Για το ΠΑΣΟΚ ιδιαίτερα είναι έκδηλη η αδυναμία του να παρακολουθήσει τέτοιου είδους εξελίξεις, και μη μπορώντας να κάνει τίποτε άλλο, θα συρθεί για άλλη μια φορά πίσω από αυτές, συρρικνώνοντας κι άλλο τις τελευταίες πιθανότητες πολιτικής επιβίωσης που του απομένουν.

Όλα τα υπόλοιπα κόμματα είναι δεδομένα κι αντίπαλα σε οποιαδήποτε αλλαγή στον δημόσιο τομέα. Έτσι αναπαράγουν, για μια ακόμα φορά, τον κρατισμό τους, τον λαϊκισμό και τον αντι-μεταρρυθμισμό τους. Προφασίζονται ότι ενδιαφέρονται «για το δικαίωμα στη δημόσια ενημέρωση» (που ήταν μόνιμα καθηλωμένη σε μονοψήφιο αριθμό). Ακόμα και το ΚΚΕ διαμαρτύρεται που έλυσε με τον χειρότερο τρόπο το πρόβλημα της μείωσης του προσωπικού στον 902.

Το θέμα όμως είναι συνολικότερο. Το δημόσιο δεν μπορεί να παραμείνει ως έχει.
Με την τελευταία πράξη νομοθετικού περιεχομένου εγκαινιάζεται μια περίοδος αναγκαστικής συρρίκνωσης κι αναμόρφωσης του δημόσιου τομέα. Μια περίοδος αλλεπάλληλων αναμετρήσεων ανάμεσα στη κυβέρνηση και τις συντεχνίες του δημοσίου και τον κρατικό συνδικαλισμό.
Παρ’ όλες τις συνεχείς αναβολές η αναμέτρηση αυτή δεν μπορεί πλέον άλλο να μεταφερθεί στο μέλλον. Είναι μια μάχη που αναγκαστικά «εδώ και τώρα» θα δοθεί.

Σε αυτές τις συνθήκες οπωσδήποτε θα υπάρξει και μια ορισμένη αναζωπύρωση των αντι-μνημονιακών, αντι-κυβερνητικών εκδηλώσεων που όμως θα κρατήσουν τον μερικό τους χαρακτήρα χωρίς να υπάρχει το ενδεχόμενο να συνολικοποιηθούν και να θέσουν γενικότερα πολιτικά ζητήματα.
Το μόνο ουσιαστικό που μένει να κριθεί είναι το αν τελικά, με τις σημερινές παρεμβάσεις, θα προχωρήσει κάποια αξιόλογη αναμόρφωση του δημόσιου τομέα ή κάπου στο όνομα της εξυπηρέτησης άμεσων προτεραιοτήτων ένας τέτοιος στόχος στην πορεία θα ατονήσει και θα χαθεί.

Σχετικά με τον Συγγραφέα

Σχόλια

Γράψτε απάντηση στο ΜΗΛΙΟΣ ΧΡ. Ακύρωση απάντησης

  • Η “μαύρη εικόνα” δεν είναι μεταρρύθμιση: είναι μαύρη εικόνα.
    Η θεαμακροαματικότητα δεν είναι κριτήριο ενός πολιτισμού-δεν διανοούμαι ότι προτείνεις FATMAGUL (38%).
    Η ΕΡΤ είναι δημόσια κατάκτηση – ταυτόχρονα ΜΕΡΟΣ του προβλήματος του δημοσίου, όχι όμως του δημοσιονομικού- και η “διάλυσή” της -τυφλή ενέργεια ελεύθερων σκοπευτών- ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ των “λύσεων” που αυτό το πολιτικό προσωπικό, στο σύνολό του μπορεί να υποστηρίξει. ΟΧΙ όμως και οι ελεύθερα σκεπτόμενοι πολίτες, που οφείλουν να καταδείξουν τι είναι δημόσιο αγαθό, ποιές είναι δημόσιες λειτουργίες και πώς εξυπηρετούνται σε μη κανιβαλικές κοινωνίες.

  • Γειά σου Γιάννα

    Κατανοώ πλήρως το ύφος στο σχόλιό σου.
    Παρακολουθώ άλλωστε ανελλιπώς το «αεράκι».
    Να αναγνωρίσουμε όμως ότι σε αυτά που επιλέγεις για δημοσίευση υπάρχει πάντα μια έντονη συναισθηματική χροιά. Μια φόρτιση.
    Καθόλου άγνωστα πράγματα σε εμάς που περάσαμε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας βάζοντας το συναίσθημα πάνω και πρίν από την πολιτική ή προσπαθώντας να κάνουμε πολιτική με συναισθηματικούς- ιδεολογικούς όρους (και σπάζοντας τα μούτρα μας συνέχεια λόγω πολιτικής ανεπάρκειας)
    Καιρός να ενηλικιωθούμε πολιτικά. Να περάσουμε από το συναίσθημα στη λογική όπως λέει και ο Στέλιος Ράμφος. Χωρίς να καταστρέψουμε το συναίσθημα αλλά να του προσφέρουμε ένα άλλο επίπεδο να εκδηλωθεί (πέρα από το πλαίσιο που όριζε ο ψευτο-προοδευτισμός της μεταπολίτευσης και τα ξεπερασμένα και αραχνιασμένα ιδεολογήματα της αριστεράς).

    Κατ’ αρχάς υπάρχει η εξίσωση: ότι δημόσιο = προοδευτικό. Βασικό στοιχείο της ιδεολογίας της Ελληνικής αριστεράς. Έχει επισημανθεί πολλές φορές ότι ο αντι-φιλελευθερισμός της προκύπτει ευθέως από τον κρατισμό της. Οι πομπώδεις εκφράσεις για «δημόσια αγαθά», για «δημόσιες κατακτήσεις» για το «δικαίωμα στη δημόσια ενημέρωση» είναι δικά της. Η λατρεία του δημόσιου στην προέκτασή της σημαίνει: ότι ιδιωτικό = αντιδραστικό. Κι αυτού του είδους τις διακρίσεις τις ζούμε καθημερινά στην πράξη.
    Προγραμματικά η Ελληνική αριστερά στοχεύει στην μετατροπή της Ελλάδας σε έναν απέραντο δημόσιο χώρο και την πλειοψηφία των Ελλήνων σε δημόσιους υπαλλήλους. Αυτό λένε όλα τα προγράμματα όλων των αριστερών κομμάτων. Εξαίρεση αποτελούν οι θέσεις για το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ που αφήνουν ένα μικρό περιθώριο για την «δημιουργική» επιχειρηματικότητα με αδιευκρίνιστη όμως την έννοια της «δημιουργικότητας».
    Οι έννοιες της προοδευτικότητας και του συντηρητισμού είναι εντελώς σχετικές και βέβαια ιστορικές δηλ. από εποχή σε εποχή αλλάζουν. Κι ότι είναι σήμερα προοδευτικό αύριο μπορεί να μην είναι.
    Στον ανεπτυγμένο κόσμο και στην Ευρώπη, εδώ και πολλά χρόνια, η προοδευτικότητα και ο συντηρητισμός, στο πολιτικό επίπεδο, έχουν πάψει να εκπροσωπούνται από την διάκριση ανάμεσα στην αριστερά και την δεξιά.
    Μπορεί λοιπόν κανείς να είναι λάτρης του δημοσίου και των δημόσιων χώρων αλλά καθόλου δεν σημαίνει αυτό, με τα σημερινά δεδομένα, ότι είναι προοδευτικός. Ίσα- ίσα το αντίθετο. Αυτό συνιστά έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους του τωρινού αναχρονισμού.

    Δεν υπάρχει καμιά κατάκτηση που να αναφέρεται στα δημόσια μέσα σε όλη την διάρκεια της μεταπολίτευσης. Αντίθετα υπάρχει μια πορεία συνεχούς απαξίωσής τους.
    Τα δημόσια μέσα υπήρχαν από παλιά. Και ήταν κομματικά. Αυτό που κατακτήθηκε, κόντρα στο ΠΑΣΟΚ και την «μουδιασμένη» αριστερά ήταν η ελεύθερη (ιδιωτική) ραδιοφωνία και τηλεόραση. Ο πλουραλισμός στα μέσα. Αυτό ήταν το δημοκρατικό ζήτημα που καταχτήθηκε στη διάρκεια της μεταπολίτευσης σε ότι αφορά αυτόν τον χώρο. Κι αν πρωτοστάτησε σε αυτό η Δεξιά ήταν γιατί ασφυκτιούσε, εκείνη την περίοδο, από την μονοπώληση των μέσων από το ΠΑΣΟΚ.
    Τα δημόσια μέσα σε όλη την διάρκεια της μεταπολίτευσης, παρέμειναν σταθερά κομματικοποιημένα και αλλότρια. Πεδίο λαμπρό του δικομματικού παιχνιδιού. Δεν αποκομματικοποιήθηκαν ποτέ. Απλώς στην πορεία έχασαν την βαρύτητά τους κι αμβλύνθηκε ο κομματικός τους χαρακτήρας καθώς παράλληλα αποκτούσε ολοένα μεγαλύτερη σημασία για τα κόμματα εξουσίας η προβολή τους μέσα από τα ιδιωτικά μέσα, λόγω μεγαλύτερης τηλεθέασης κι ακροαματικότητας (βλέπεις ότι αυτή μετράει σε διάφορα επίπεδα).
    Η πορεία των κρατικών μέσων είναι μια συνεχής πορεία απαξίωσής τους. Κάποιες φιλότιμες προσπάθειες κατά καιρούς από ανθρώπους της τέχνης και της δημοσιογραφίας δεν αρκούν για να αλλάξουν την γενική τους εικόνα.
    Το αίτημα της αναδιοργάνωσης της ΕΡΤ αποτελεί ένα ώριμο και γενικό αίτημα που μπαίνει εδώ και καιρό από παντού. Το πολιτικό πρόβλημα είναι πως μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Αν υπάρχει η βούληση, ποια είναι η διαδικασία. Στο κείμενό μας απαντάμε σε αυτό το ζήτημα στο οποίο δεν αναφέρεσαι καθόλου.

    Το Κράτος γενικά δεν είναι επιδεκτικό καμιάς μεταρρύθμισης. Και ειδικά όταν αυτή συνεπάγεται σημαντικά κόστη για τους λειτουργούς του.
    Η αναδιοργάνωση της ΕΡΤ σε κάθε περίπτωση θα συνοδεύονταν από απολύσεις. Ήταν αδύνατον να γίνει οποιαδήποτε αλλαγή στη λειτουργία της χωρίς μια σημαντική μείωση του προσωπικού . Ήταν αδύνατον δηλ. να συνεχίσει να λειτουργεί με 3000 χιλ. άτομα. Σε αυτό το θέμα πρέπει να πάρουν όλοι θέση. Κι όχι να μεταθέτουν το ζήτημα στο αν θα είναι ανοιχτή ή κλειστή. Γιατί κλειστή θα είναι η ΕΡΤ και στην περίπτωση που κατεβεί η πλέον μετριοπαθής πρόταση αναδιοργάνωσης με την μικρότερη δυνατή μείωση προσωπικού. Και θάναι κλειστή αυτή τη φορά από απεργίες των εργαζομένων στην ΕΡΤ.

    Η Ελληνική κοινωνία χαρακτηρίζεται από συνεχής αντιφατικές συμπεριφορές. Αυτές πρέπει να τις παίρνουμε υπ’ όψιν και να τις αποκρυπτογραφούμε και να αποκτούμε ακριβή εκτίμηση κάθε φορά της κατάστασης. Οι λάθος εκτιμήσεις οδηγούν σε λάθος πολιτικές.
    Πιστεύεις λοιπόν ότι , στην προκειμένη περίπτωση, την Ελληνική κοινωνία την απασχολεί αν είναι ανοιχτή ή κλειστή η ΕΡΤ;
    Γνώμη μου είναι οτι θέλει την σημερινή ΕΡΤ ανοιχτή αλλά όχι και να την βλέπει. Αυτό λένε οι δείκτες τηλεθέασης. Αυτό όμως είναι άλλο από αυτό που εκφράζεις εσύ.
    Το δίλημμα λοιπόν ανοιχτή ή κλειστή ΕΡΤ δεν ειναι ουσιαστικό. Είναι ψευτοδίλημμα , ένα ουδέτερο αίτημα χωρίς περιεχόμενο, χωρίς ουσία.
    Το πραγματικό ερώτημα είναι: Ποια ΕΡΤ; Με ποια οργάνωση, ποιο πρόγραμμα; Ποιο δυναμικό; Ποια εμβέλεια;
    Σημ. το θέμα της εμβέλειας, της τηλεθέασης δηλ. κάνεις λάθος που το υποτιμάς τη στιγμή που μιλάμε για μαζικά μέσα ενημέρωσης κύρια κι όχι για τίποτε άλλο.

    Τέλος ας έρθουμε στην κυβέρνηση και στις πολιτικές της πρωτοβουλίες.
    Όλη η κίνηση Σαμαρά έχει σαν βάση το πρόβλημα των απολύσεων στο δημόσιο.
    Είναι ένα καθόλα επείγον ζήτημα που πρέπει να απαντηθεί. Κι αυτό δεν μπορεί να απαντηθεί ονομαστικά. Κανείς δεν μπορεί να συντάξει έναν κατάλογο και να πεί αυτοί απολύονται. Με ποια κριτήρια; Με ποιες αξιολογήσεις; Κάτι τέτοιο θα ήταν ότι πιο αυθαίρετο κι άδικο έχει ποτέ συμβεί και θα άφηνε τους πάντες έκθετους.
    Εξ ού και η καθυστέρηση και η απροθυμία να παρθεί μια τέτοια απόφαση.
    Η διαδικασία που τελικά επιλέχθηκε, οι απολύσεις να γίνουν μέσα από την διάλυση οργανισμών, αποτελεί μια ορισμένη απάντηση στο αδιέξοδο που είχε διαμορφωθεί. Και είναι πλέον πολύ δύσκολο να βρεθεί κάτι άλλο, μια άλλη διαδικασία απολύσεων. Είναι πολύ αργά για κάτι τέτοιο. Εξ’ άλλου οι αριθμοί είναι εξαιρετικά μεγάλοι. Δύο χιλιάδες στην αρχή και δωδεκάμισι στη συνέχεια.
    Αυτό είναι το πρόβλημα των απολύσεων. Σκληρό κι αντικοινωνικό αλλά αναγκαστικό και επιβεβλημένο. Και δυστυχώς γύρω από αυτό δεν παίρνουν θέση παρά μόνο ελάχιστοι. Η Ελληνική κοινωνία είναι αντίθετη στις απολύσεις αλλά δεν θέλει και να διαταραχθούν οι σχέσεις μας με τους δανειστές. Βγάλε λοιπόν συμπέρασμα. Μην μιλάς μόνο συναισθηματικά κι αόριστα. Η ζωή υπόκειται σε τέτοιου είδους και χειρότερα ζόρια. Και η πολιτική έχει να κάνει με συγκεκριμένες απαντήσεις σε συγκεκριμένα δύσκολα προβλήματα. Και τα δύσκολα προβλήματα έχουν δύσκολες απαντήσεις. Εσύ τι λες;
    Στην απ’ έξω και στην τύφλα των ιδεολογικών απορρίψεων ήμασταν και εμείς χρόνια. Όλα εκεί είναι εύκολα και απλά, απλοποιημένα θα έλεγα.
    Για όλα φταίνε οι άλλοι. Εμείς δεν ευθυνόμαστε για τίποτα. Εμείς θα τα αλλάξουμε όλα και θα κάνουμε Σοσιαλισμό. Τώρα αν ιστορικά όλοι οι Σοσιαλισμοί (ουδενός εξαιρουμένου) κατέληξαν σε τυραννίες αυτό εμάς δεν μας αγγίζει. Εφ’ όσον στην χώρα μας το να είναι Σοσιαλιστής έχει ακόμα πέραση. Καλύτερα δεν είναι έτσι;

    Αλλά υπάρχει και το άμεσο μέλλον αυτού του τόπου που δεν χτίζεται με απορρίψεις.
    Μέσα από την διαδικασία του περιορισμού του κράτους (των απολύσεων δηλ.) δίνεται η ευκαιρία σε κάποιο βαθμό να ανασυγκροτηθεί. Κι αυτό είναι ένα σοβαρό διακύβευμα για όσους πιστεύουν στην εξελικτική βελτίωση των πραγμάτων. Για όσους έχουν πάρει τις αποστάσεις τους από την αριστερά και δεν διστάζουν να αποκαλούνται μεταρρυθμιστές. Για μας βασική παράμετρος της όποιας αλλαγής στο κράτος αποτελεί το προσωπικό. Αν δεν μπεί στο δημόσιο με αξιοκρατικά (κι όχι κοινωνικά δηλ αριστερά) κριτήρια η νέα γενιά καμιά ουσιαστική αλλαγή δεν πρόκειται να προκύψει.

    Θα κλείσω αυτήν την απάντηση με την παράθεση των πρώτων σειρών από μια άλλη απάντηση που σου είχα γράψει, σε αντίστοιχη παρέμβασή σου, σχετικά με την πρόταση δημοψηφίσματος που είχε προτείνει ο Γ. Παπανδρέου.

    «Δεν ξέρω πως το αντιλαμβάνεσαι το όλο θέμα. Εγώ βλέπω ότι η διαφωνία μας είναι γενικότερη. Δεν αφορά μόνο αυτά που θίγεις στην παρέμβασή σου αλλά την γενική οπτική»

    ΜΗΛΙΟΣ ΧΡ.
    15-6-2013

Η Σύνταξη

Kατηγορίες

Ιστορικό